H σημασία του παιδικού παιχνιδιού
Η τάση αυτή είναι πλέον εμφανής και στον τρόπο που μεγαλώνουμε τα παιδιά μας. Η πολλαπλότητα των κοινωνικών ρόλων, η αύξηση των απαιτήσεων της ζωής προκαλούν τους γονείς να εξοπλίσουν τα παιδιά τους με όλο και περισσότερα εφόδια προκειμένου να ανταπεξέλθουν στις προκλήσεις και απαιτήσεις της σύγχρονης κοινωνίας. Το πρόγραμμα ενός παιδιού – ακόμα και προσχολικής ηλικίας – τείνει πλέον να ανταγωνιστεί το πρόγραμμα στελέχους πολυεθνικής εταιρίας. Επιστρέφοντας από το σχολείο τα παιδιά πρέπει να παρευρεθούν σε πλήθος εξωσχολικών δραστηριοτήτων όπως αγγλικά, γαλλικά, κολυμβητήριο, μπαλέτο, πολεμικές τέχνες, θεατρικό παιχνίδι κτλ. Αυτό που λείπει από το πρόγραμμα τους είναι το παιχνίδι. Το ελεύθερο, το μη δομημένο, το αυθόρμητο παιχνίδι, το παιχνίδι που δεν σχετίζεται με εκπαιδευτικές δραστηριότητες, το παιχνίδι που έχει επινοήσει το ίδιο το παιδί, το παιχνίδι στη φύση. Όπως θα δούμε παρακάτω τα οφέλη του παιχνιδιού για το παιδί είναι τεράστια και σημαντικά προκειμένου να εξελιχθεί σε έναν ενήλικα λειτουργικό και ευτυχισμένο.
Ορισμός του παιχνιδιού Το παιχνίδι μπορεί να οριστεί ως μια πολύ ενδιαφέρουσα απασχόληση, η οποία περικλείει μέσα της μια ευχάριστη φυσική ή πνευματική προσπάθεια που έχει ως στόχο τη συναισθηματική ευχαρίστηση. Το παιχνίδι, με άλλα λόγια είναι μια δραστηριότητα που γίνεται για χάρη της δραστηριότητας καθαυτής με σκοπό την ευχαρίστηση. (Γ. Τσιάντης, 1991) Επίσης, το παιχνίδι έχει μεγάλη σημασία ως τρόπος εξέλιξης για το παιδί καθώς είναι βιολογικά χρήσιμο ως ένα μέσο προπαρασκευής για πιο σημαντικές δραστηριότητες αργότερα στη ζωή τους. Η παρουσία του ενεργητικού παιχνιδιού μπορεί να θεωρηθεί ως μια ένδειξη ψυχικής υγείας και η απουσία του μια ένδειξη ψυχικής διαταραχής ή κάποιας βιολογικής μειονεκτικότητας.
Λειτουργίες του παιχνιδιού
Το παιχνίδι είναι μια δραστηριότητα αυθόρμητα διαλεγμένη από το παιδί μέσα από την οποία του δίνεται η ευκαιρία να εξελιχθεί σε όλους τους τομείς της ανάπτυξης του. Πιο συγκεκριμένα:
Στον τομέα της γνωστικής- νοητικής ανάπτυξης το παιχνίδι βοηθάει το παιδί να: 1) Να αναπτύξει την ικανότητα για συμβολισμό, μίμηση, νοητική αναπαράσταση των γεγονότων. 2) Να οξύνει την κρίση του και την ικανότητα επίλυσης προβλημάτων. 3) Να αναπτύξει τη γλωσσική του ικανότητα. 4) Να αναπτύξει τη δημιουργικότητα και την φαντασία του. 5) Να εξερευνήσει το περιβάλλον του. 6) Να έρθει σε επαφή με διαφορετικά υλικά και υφές.
Όσον αφορά στην σωματική ανάπτυξη, οι επιστημονικές έρευνες δείχνουν ότι η συμβολή του παιχνιδιού είναι μεγάλη στην ανάπτυξη: 1) Του αναπνευστικού συστήματος 2) Της καρδιάς και του κυκλοφορικού συστήματος 3) Του αιμοποιητικού συστήματος 4) Του νευρικού συστήματος 5) Του πεπτικού συστήματος 6) Επιπλέον, μέσα από το παιχνίδι βελτιώνεται η μυϊκή δύναμη, η ευκαμψία των αρθρώσεων και του σώματος, η ευλυγισία, η ακρίβεια των κινήσεων, η επιδεξιότητα και η ισορροπία.
Αναφορικά με τη συναισθηματική ανάπτυξη του παιδιού, τα οφέλη του παιχνιδιού είναι ποικίλα: 1) Το παιδί έχει την ευκαιρία να επαναλάβει ένα δυσάρεστο περιστατικό μέσω του παιχνιδιού και έτσι να αποφορτιστεί από το άγχος και την αγωνία που αυτό του προκαλεί . 2) Παίζοντας το παιδί μπορεί να εκτονώσει την ένταση και την επιθετικότητα του. 3) Μπορεί να ανακουφιστεί από δυσφορία, στεναχώρια, στρες. 4) Μέσα από το παιχνίδι συχνά μιμείται τους μεγάλους και έτσι επιτυγχάνεται η διαδικασία της ταύτισης με αυτούς. 5) Μπορεί να εκφράσει τα συναισθήματα, τις επιθυμίες του, να νιώσει επιτυχημένο. 6) Έχει την ευκαιρία να πειραματιστεί, να λύσει προβλήματα να νιώσει πετυχημένο.
Τέλος, όσον αφορά στην κοινωνική ανάπτυξη του παιδιού το παιχνίδι βοηθά το παιδί: 1) Να μάθει να συνεργάζεται και να μοιράζεται. 2) Να δημιουργεί και να ακολουθεί κανόνες. 3) Να διεκδικεί, να συγκρούεται και να επιλύει τη σύγκρουση. 4) Να δημιουργεί διαπροσωπικές σχέσεις. 5) Να δοκιμάζει διαφορετικούς ρόλους . 6) Να αποκτήσει υπομονή, αυτοπειθαρχία και ικανότητα αυτορρύθμισης
Από τα παραπάνω συνάγεται το συμπέρασμα πως το παιχνίδι όχι απλά δεν είναι χάσιμο χρόνου και πολυτέλεια, όπως πολλοί γονείς θεωρούν, αλλά αποτελεί ανάγκη των παιδιών που πρέπει να ικανοποιηθεί προκειμένου να αναπτυχθούν σωστά νοητικά, σωματικά, κοινωνικά, ψυχοσυναισθηματικά. Επιπρόσθετα, τα οφέλη που αποκομίζουν είναι πολύτιμα για την μετέπειτα πορεία τους καθώς το παιχνίδι βοηθά στο χτίσιμο της αυτοπεποίθησης και της αυτοεικόνας του παιδιού, στην ικανότητα να αυτορυθμίζεται καθώς και στη δημιουργία υγιών διαπροσωπικών σχέσεων στο μέλλον.
Ο ρόλος των γονιών στο παιχνίδι των παιδιών
Μια από τις μεγαλύτερες απολαύσεις για τα παιδιά είναι να παίζουν μαζί με τους γονείς τους. Παίζοντας με τα παιδιά μας ενδυναμώνεται η σχέση μας μαζί τους και βελτιώνεται η επικοινωνία μας. Περνάμε ποιοτικό χρόνο μαζί. Επιπλέον, συμμετέχοντας ή παρατηρώντας το παιχνίδι των παιδιών μας αντλούμε χρήσιμες πληροφορίες για το πώς αισθάνονται, πως σκέφτονται, τι επιθυμούν, πως αντιλαμβάνονται τον κόσμο. Έτσι ερχόμαστε πιο κοντά τους. Αυτό που οφείλουμε να κάνουμε είναι να αφεθούμε, να μοιραστούμε τον ενθουσιασμό τους και να παρασυρθούμε από την τάση τους να απολαμβάνουν πραγματικά τις στιγμές που παίζουν ελεύθερα και αβίαστα. Ας έρθουμε λοιπόν και εμείς σε επαφή με το παιδικό μας κομμάτι και ας μην ξεχνάμε πως τα καλύτερα παιχνίδια δεν αγοράζονται … επινοούνται.
|
